Υπάρχει συσχέτιση Σωματικού Βάρους και Οστεοαρθρίτιδας;

Οι αρθρώσεις των κάτω άκρων επιφορτίζονται με το βάρος του σώματός μας κατά τη διάρκεια καθημερινών δραστηριοτήτων όπως το περπάτημα, η ορθοστασία, το τρέξιμο και η αναρρίχηση. Λόγω της ανατομίας μας, οι δυνάμεις που ασκούνται στις επιφάνειες των αρθρώσεων των ισχίων και των γονάτων μας μπορούν να ξεπεράσουν επτά φορές το σωματικό μας βάρος. Κατά συνέπεια, όσο περισσότερο βάρος μεταφέρουμε, τόσο μεγαλύτερη είναι η επιβάρυνση σε αυτές τις κρίσιμες αρθρώσεις. Αυτό το αυξημένο φορτίο είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους τα άτομα με αυξημένο σωματικό βάρος, είναι πιο πιθανό να χρειαστούν ολικές αρθροπλαστικές ισχίου ή γόνατος σε σύγκριση με εκείνα με φυσιολογικό σωματικό βάρος. Η διατήρηση σωματικού βάρους ή η απώλεια υπερβολικού βάρους μπορεί να ανακουφίσει τον πόνο στο ισχίο και το γόνατο και μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη ή την αναβολή της ανάγκης για χειρουργική επέμβαση.

Ιστορικά, η συσχέτιση μεταξύ αυξημένου σωματικού βάρους και οστεοαρθρίτιδας έχει συχνά αποδοθεί στη μηχανική επιβάρυνση των αρθρώσεων και αυτή ήταν η βασική αυτονόητη εξήγηση που δίνεται ιστορικά στους ασθενείς. Ωστόσο, πολλοί παράγοντες μπορούν να επιδεινώσουν αυτή τη συσχέτιση, όπως ο μηχανικός άξονας των κάτω άκρων (πχ. Ραιβότητα του κάτω άκρου), προηγούμενοι τραυματισμοί (όπως κατάγματα), προηγούμενες χειρουργικές επεμβάσεις (όπως μερικές μηνισκεκτομές) και προϋπάρχουσες καταστάσεις όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα.

Πρόσφατες έρευνες αποκάλυψαν ότι ο λιπώδης ιστός του ασθενούς, δρα ως ενεργός «αδένας», που παράγει πολυάριθμους φλεγμονώδεις παράγοντες γνωστούς ως αδιποκίνες, οι οποίοι έχουν συνδεθεί με την εμφάνιση οστεοαρθρίτιδας. Με πιο απλά λόγια, το υπερβολικό σωματικό λίπος μπορεί να δημιουργήσει μια κατάσταση γενικευμένης φλεγμονής του οργανισμού.

Επιπλέον, οι αδιποκίνες που απελευθερώνονται από τον υπερτροφικό και υπερπλαστικό λιπώδη ιστό μπορούν να ενεργοποιήσουν το φλεγμονόσωμαNLRP3, οδηγώντας σε συστηματική φλεγμονή. Αυτή η απόκριση μπορεί να ενταθεί κατά τη διάρκεια ιογενών λοιμώξεων, γεγονός που εξηγεί τις σοβαρές επιπτώσεις, που παρατηρούνται σε παχύσαρκα άτομα που έχουν μολυνθεί με SARS-CoV-2, ιδιαίτερα στο πλαίσιο του μεταβολικού και φλεγμονώδους στρες.

Συνοπτικά, η συσχέτιση μεταξύ σωματικού βάρους και οστεοαρθρίτιδας είναι πολύπλευρη, περιλαμβάνοντας τόσο μηχανικούς όσο και βιολογικούς παράγοντες. Η μείωση του σωματικού βάρους μπορεί να χρησιμεύσει στην πρόληψη της οστεοαρθρίτιδας, ενώ παράλληλα υπογραμμίζει τον κρίσιμο ρόλο του λιπώδους ιστού στη συνολική υγεία και φλεγμονή.

Βιβλιογραφία:

1. Chaofan Zhang, et al. Adipokine Signaling Pathways in Osteoarthritis. Front Bioeng Biotechnol. 2022 Apr 19:10:865370. doi: 10.3389/fbioe.2022.865370. eCollection 2022.
2. Mobasheri A, Batt M. An update on the pathophysiology of osteoarthritis. Ann Phys Rehabil Med. 2016 Dec;59(5-6):333-339. doi: 10.1016/j.rehab.2016.07.004. Epub 2016 Aug 18. PMID: 27546496.
3. Xie, C., Chen, Q. Adipokines: New Therapeutic Target for Osteoarthritis?. Curr Rheumatol Rep 21, 71 (2019).
4. Conde J, et al. Adipokines and osteoarthritis: novel molecules involved in the pathogenesis and progression of disease. Arthritis. 2011;2011:203901. doi: 10.1155/2011/203901. Epub 2011 Aug 18. PMID: 22046513; PMCID: PMC3200120.
5. Gomez R, et al. Adipokines in the skeleton: influence on cartilage function and joint degenerative diseases. J Mol Endocrinol. 2009 Jul;43(1):11-8. doi: 10.1677/JME-08-0131. Epub 2009 Feb 24. PMID: 19240195.
6. Francisco V, et al. Biomechanics, obesity, and osteoarthritis. The role of adipokines: When the levee breaks. J Orthop Res. 2018 Feb;36(2):594-604. doi: 10.1002/jor.23788. Epub 2017 Nov 28. PMID: 29080354.
7. López-Reyes A, et al. NLRP3 Inflammasome: The Stormy Link Between Obesity and COVID-19. Front Immunol. 2020 Oct 30;11:570251. doi: 10.3389/fimmu.2020.570251. PMID: 33193349; PMCID: PMC7662564.
8. Zapata-Linares N, et al. Role of adipose tissues in osteoarthritis. Curr Opin Rheumatol. 2021 Jan;33(1):84-93. doi: 10.1097/BOR.0000000000000763. PMID: 33186248.
9. Carrión M, et al. The Adipokine Network in Rheumatic Joint Diseases. Int J Mol Sci. 2019 Aug 22;20(17):4091. doi: 10.3390/ijms20174091. PMID: 31443349; PMCID: PMC6747092.